Պետության դերը հասարակության մեջ

Թեման՝ Պետության դերը հասարակության մեջ /դասագիրք, էջ 161-164/
Կարող եք օգտվել՝ «Քաղաքագիտություն, ուսումնամեթոդական ձեռնարկ /Է․ Օրդուխանյան, Հ․ Սուքիասյան/

Առաջադրանք
1․ Ի՞նչ է պետության հասարակական առաքելությունը։ Ինչպե՞ս է ազդում մարդու իրավունքների գերակայությունը պետության հասարակակական առաքելության վրա։

Այն հասարակական, սոցիալական խնդիրները, որոնք լուծում է պետությունը համարվում է իր հասարակական առաքելությունը:

Ահա, թե ինչ խդնիրներ պետք է լուծի պետությունը՝ քաղաքացիական խաղաղություն, անվտանգություն,  հասարակության հարատևում։

Պետության առաքելությունը հասարակության կարգավորումն է, այն որոշում է նրա զարգացման ընդհանուր նպատակները, հետևում այդ գործընթացին և ստանում արդյունք:  Ու ընդհանրապես, պետության գլխավոր և հիմնական նպատակը մարդն է ու նրա իրավունքները, այդ իրավունքների կենսագործումն ու երաշխավորումն է, հասարակական կարգուկանոնի, խաղաղության հաստատումը։ 

2․ Թվարկե՛ք պետության ներքին և արտաքին գործառույթներ /գրավոր-բլոգային աշխատանք/

Ներքին գործառույթներն են՝ 

1․ Տնտեսական գործառույթ
2․ Ֆինանսկական վերահսկողության և հարկման գործառույթ
3․ Սոցիալական գործառույթ
4․ Կրթամշակույթային գործառույթ
5․ Իրավական գործառույթ
6․ Բնապահպանական գործառույթ 

Պետության արտաքին գործառույթներն են՝ այլ պետությունների հետ որոշակի հարաբերությունների հաստատմանը, դրանց զարգացմանը, երկրի պաշտպանությանը։ Բոլոր գործառույթները սերտորեն կապված են միմյանց հետ, լրացնում են իրար։

Ահմեդ Արիֆ. թարգմանություններ

Մենակ չենք

Մենք հասել ենք հորիզոնին հիմա

 Մենք միայնակ չենք, սիրելիս:

 Թեև գիշերը երկար է,

 Գիշերը մութ է, բայց հեռու բոլոր վախերից:

 Այսպես ապրելը սեր է,

 Միայնակ, մահից մի շունչ հեռու,

 Միայնակ

 Նույնիսկ զնդանում պառկած ժամանակ

 Երբեք մի եղիր մենակ։

Ահմեդ Արիֆ

Լուռ
Թող ոչ ոք չլսի

Թույլ մի տուր, որ նա լսի, ես կմեռնեմ:

Ես կես գիշեր արթուն եմ

Ես քեզ գտա ավելի ուշ:

Դու, իմ կողի ոսկե կտորը:

Դուք, խնձորի բույրը ձեր ատամներին

Ո՞ր մայրն է մեզ նորից ծնելու:

Հոգիս … Ես երգում եմ, որ դու իմանաս:

Սա շուկաների ամենափոքր պանդոկն է,

Նրա մազերը իմ դեմքին են եղբայր, մանկական:

Այդ մահկանացու անարգանքը մեր մաշկի տակ …

Իսկ Ահմեդի աշխատանքը նախ անմաքուր է:

Առաջինը ՝ բարեկամական ձեռքի դաշույնի բացակայությունն է …

Կանաչ լաց լինելը:

Երազանքն այն ամենն է, ինչ մենք տառապում ենք:

Երազանքի զնդան, երազանքի զնդան:

Ինչպե՞ս նա գտավ տարիները,

Իմ արկածախնդրությունը հատվածում…

Նրանք չգիտեն, թե ինչպես էինք մենք միմյանց անվանում,

Նրանք չգիտեն, թե ինչպես էինք մենք սիրում

Երկու կորած կարոտ,

Երկու կտոր հոգի:

Կայծակի սիրտը ճաքեց,

Լաց լինել ծիածանների զովության մեջ

Տարիներ շարունակ խեղդված ջուր…

Կանաչ լաց լինելը:

Ահմեդ Արիֆ

Բանտարկյալ

 Հանկարծակի

 Նա լռում է գնդակի պես

 Իմ աշակերտների դեմ

 նա լռում է

 Բացվող ու տեղի տվող քաղաքը

 Մռայլ օդը պարզ ռադիոկայաններում

 «Էլազիզ երկար բազար»

 Ես փախչելու աչքեր չունեմ

 Ես անազնիվ չեմ

 Ոչ մի ափսոսանք

 հենվելով

 Ես կցանկանայի ծխախոտ վառել

 Իմանալով մուխի արժեքը

 Դուք ամաչու՞մ եք, եթե ասեմ պարտված եք:

 Բայց ոչ երկուսն էլ

 Ես տարօրինակ եմ, դու գեղեցիկ ես

 Աշխարհը հուսադրող է

 Այս գիշեր ես այնքան տարօրինակ եմ

 Սիրելիս

 Հրեշի նման

 իմ երկու կողմերը

 Երկու սվին։

Ահմեդ Արիֆ

Աղբյուր

http://siir.me/tutuklu-1

https://www.antoloji.com/ahmed-arif/

Նամըք Քեմալ

Երկրորդ նախագիծ

Նամըք Քեմալը Թուրք գրող, լրագրող, պետական ​​գործիչ և բանաստեղծ է:  1840 թվականին ծնվել, 1888 թվականին մահացել է: Նամըք Քեմալը նաև Երիտասարդ Օսմանյան շարժմանը պատկանողգրող է:  Նամըք Քեմալը համարվում է Թանզիմաթի դարաշրջանի ամենակարևոր բանաստեղծներիցև մտավորականներից մեկը, ով իր բանաստեղծություններում ընդգծել է հայրենասիրությունը:  Նաառաջին բանաստեղծն է, ով հայրենասիրության և ազատության հասկացությունները մտցրեցթուրքական գրականություն:  Նրա ստեղծագործություններին հաջողվել է ազդել Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրքի վրա:  Նրա «Վաթան Յահութ Սիլիստրա» ստեղծագործությունը թուրքականգրականության առաջին թատերական ստեղծագործություններից է:

Նրա իսկական անունը Մեհմեդ Քեմալ է, Նամիկի անունը տվել է բանաստեղծ Էշրեֆ փաշան: Նամըք Քեմալը, ով մանկությունն անցկացրել է Ռումելիի և Անատոլիայի տարբեր քաղաքներում ՝ հոր աշխատանքի պատճառով, ուստի ստացել է մասնավոր կրթություն: Մանկությունն անց է կացրել իր պապ Աբդուլաթիֆ փաշայի մոտ: Նամըք Քեմալը փորձել է ինքնակրթվել ՝ մասնավոր դասեր առնելով: Նա սովորել է արաբերեն և պարսկերեն: 18 տարեկանում հոր հետ վերադարձել է Ստամբուլ:

Սուֆիզմի և հին գրականության հետևանքները երևում են Նամըք Քեմալի բանաստեղծություններից։Նա պոեզիան սկսել է երիտասարդ տարիքում: Այս ժամանակահատվածում նրա վրա ազդեցությունեն թողել դիվան բանաստեղծները, ինչպիսիք են Ավնիը Ենիշեհիրից և Գալիբը Լեսկոֆչայից:  ՆամըքՔեմալը, Շինասիին (իր մտերիմ ընկերը) հանդիպելուց և Եվրոպա մեկնելուց հետո, որդեգրել է Նորգրականությունը և բովանդակության առումով ունի բանաստեղծության բոլորովին նոր ըմբռնում, թեև ձևով այն կապված է հնի հետ:  Նկարիչը, ով փորձել է փրկել թուրքական պոեզիան դիվանիպոեզիայի ազդեցությունից, կոչվել է նաև «Հայրենիքի բանաստեղծ»:  Նկարչի հետաքրքրության մեկայլ ոլորտ է թատրոնը:  Նա հատուկ ուշադրություն է դարձրել այս ժանրին և գրել վեց պիես:  Հայրենասիրական և հերոսական «Վաթան Յահուտ Սիլիստրա» պիեսը հետաքրքրությունառաջացրեց Եվրոպայում և թարգմանվեց հինգ լեզուներով:

Ստամբուլյան տարիներ

1857 թվականին Ստամբուլ վերադառնալով ՝ Նամըք Քեմալը սկսեց իր կարիերան որպես պրակտիկանտ Բաբ-Ալի թարգմանչական սենյակում: Այս շրջանում նա հանդիպում է բանաստեղծների, ովքեր հետեւում էին դիվանյան գրականության ավանդույթին: Բացի այդ, նա փորձել է սովորել արաբերեն և պարսկերեն գրականություն: Հետագայում նա սերտ բարեկամություն հաստատեց Լեսկոֆչայից Գալիպ բեյ անունով բանաստեղծի հետ և միացավ Encümen-i Şuara կոչվող խմբին: Թարգմանությունների սենյակում սկսել է աշխատել 1863 թ. Այստեղ նա հնարավորություն ունեցավ հանդիպել արեւմտամետ մարդկանց: Իբրահիմ Շինասիին հանդիպելուց հետո նա սկսեց սովորել արևմտյան գրականություն: Նա նաև ֆրանսերենի դասեր էր առնում թարգմանչական սենյակի գործավարից:

Կարճ դիտարկումներ Նամըք Քեմալի մասին (ամփոփում).

 Նրա իսկական անունը Մեհմեդ Քեմալ է:

 Նա իր երգիծանքով հայտնի Էշրեֆ փաշայից վերցրել է «Նամիկ» կեղծանունը:

 Նա ծնվել է Թեքիրդաղում 1840 թվականին:

 Նա նաև Սերվետ-ի Ֆենուն սերնդից Ալի Էքրեմ Բոլայարի հայրն է:

 Նա իր առաջին լուրջ կապերը հաստատեց գրականության աշխարհի հետ ՝ մասնակցելովԼեսկոֆչայի Գալիբի առանձնատանը և Հերսեկից Արիֆ Հիքմեթ բեյին անցկացվող ԷնջիւմենՇուարա-ի հանդիպումներին:

 Կարելի է ասել, որ նրա առաջին բանաստեղծություններն ընդհանուր առմամբ համատեղղազալների և նազիրների տեսքով են:  Նա գրեց այնքան ղազալներ, որ դիվան կազմեց:  Նրաառաջին hazազալներում գերիշխող է ինտենսիվ առեղծվածային ազդեցությունը:

Ինչպես նշվել է նրա բազմաթիվ գրվածքներում, նրա վարպետը Շինասին է:  Պոեզիայի բնորոշըմբռնումը Նամիկ Քեմալի մոտ ձևավորվեց այն բանից հետո, երբ նա ճանաչեց asiinasi- ն 1862 թվականին:

 Նամըք Քեմալ;  Նա բերեց մի քանի նոր հասկացություններ, ինչպիսիք են հայրենիքի և ազգի սերը, ազատությունը, հայրենասիրությունը, իրավունքը, օրենքը և արդարությունը թուրքական պոեզիայիմեջ:

Նրա ամենահայտնի բանաստեղծությունները. Վավեյլա, Ներգաղթյալ դստեր օգնությունը.  ՆամըքՔեմալն այս բանաստեղծությունները գրել է 93 -ի պատերազմի հետևանքով առաջացած աղետներիպատճառով:

Նամըք Քեմալի ամենաշատ աշխատած արվեստի ճյուղը թատրոնն է:

 Գրել է 6 թատերական ներկայացում:

 Իր տարբեր գրվածքներում նա հաճախ շեշտում էր, որ իր սիրած ժանրը թատրոնն է:

 Ըստ Նամըք Քեմալի, թատրոնը «ամենաօգտակար ժամանցն է»:

 Կարող ենք ասել, որ Նամըք Քեմալի թատրոնը փորձնական թատրոն է, որում մշակվում է որոշակիթեզ:

 Նամըք Քեմալը, իր Ճելալ Մուքքադիմ- ում առաջին անգամ, մանրամասնորեն կենտրոնացավ«թատրոն» ժանրի վրա:

 Ռոմանտիկ ազդեցությունը գերիշխում է նրա թատրոններում:

 Նրա խոսքով ՝ «թատրոնը նույնն է, ինչ աշխարհը»:  Նրա խոսքով ՝ «թատրոնը էթիկայի եւ լեզվիդպրոց է»:

 Չնայած նա ճանաչում է դասական թատրոնի ֆրանսիացի գրողներին, Նամիկ Քեմալը, ովնախընտրում է ռոմանտիկ դրամայի ժանրերը, հիմնականում սիրում է Շեքսպիրին, Հյուգոյին ևԿոռնեյլին:

Ճելալ Մուքքադիմը, որը Հյուգոն գրել է որպես նախաբան իր հայտնի «Կրոմվել» ստեղծագործությաննախաբանի համար, որը նույնպես ընդունված է որպես ռոմանտիզմի հռչակագիր, նա թատրոնըհամարեց «գրականության ամենամեծ մասը»:

Աղբյուր՝

https://www.google.com/amp/s/www.hurriyet.com.tr/amp/gundem/namik-kemal-kimdir-namik-kemalin-kisaca-hayati-eserleri-kitaplari-sozleri-ve-siirleri-41520720

https://m.yeniakit.com.tr/biyografi/namik-kemal

https://www.turkedebiyati.org/namik_kemal.html

https://www.britannica.com/biography/Namik-Kemal

http://www.turkishculture.org/literature/literature/turkish-authors/namik-kemal-637.htm

• 

Աղասի Այվազան

Մարդկությունը իր ողջ գիտակից կյանքի ընթացքում փորձում է հասկանալ կյանքի իմաստը, փորձում է տալ բացատրություն տարբեր երևույթների, փորձում է տալ պատասխաններ տարատեսակ հարցերի, սակայն ի վերջո, մենք գալիս ենք այն եզրահանգմանը, որ այն ինչին չես հավատում, ուղղակի չի կարող ունենալ գոյություն: Ես հավատում եմ, որ այս կյանքում մենք ձգում ենք էներգիա, մենք ստանում ենք այն էներգիան, ինչը տալիս ենք աշխարհին ու տիեզերքին: Պոզիտիվ տալիս ենք, պոզիտիվ ստանում, նեգատիվ տալիս, ստանում նեգատիվ: Այս ամենը արդեն վաղուց պարզված և հաստատված փաստ է, ու կարևոր է այստեղ, որպեսզի դու այդ ամենը չանես միայն ցուցադրական կամ ձևական միտումներով, կարևոր է, որպեսզի ինքդ հոգու խորքում զգաս այդ ամենը, քանի որ քո ամեն մի միտք, ամեն արտահայտություն, ամեն էմոցիա, ամեն երազանք ինչ-որ կերպ արտացոլվում է քո այսօրվա և վաղվա վրա: Դու ինքդ այս ամենը ավելի խորը կզգաս, երբ ուշադրություն դարձնես քո մտքերին, երբ կարողանաս կենտրոնանալ քո մտքի վրա, քո հոգեվիճակի, ներաշխարհի վրա, ու հենց դու կարողանաս այդ ամենին տիրապետել, հենց այդ ժամանակ դու դառնում ես հոգեպես ուժեղ, դու դառնում ես կայուն, հաստատված, վստահ քո ամեն արարքի, խոսքի վրա: Մի խոսքով՝ սա ուղղակի թողնեմ որպեսզի չկարծեք, թե ես չեմ հավատում ոչնչի և ոչ մեկի, որովհետև ինքս հավատը համարում եմ մեր կյանքի անիվներից մեկը, բայց ամեն դեպքում այստեղ նաև կա ուրիշ կողմ:

Կոմիտասյան օրեր

Ինչքան կարևոր է, որպեսզի քեզ միշտ հիշեն, կարևոր է, որովհետև հենց միայն դա է քեզապրեցնում, դու ողջ ես մնում այն ժամանակ, երբ ինչ-որ տեղ, ինչ-որ անկյունում քեզ հիշում են, միայն դա է վկայում քո ողջ լինելու մասին: Կարծում եմ, որ Կոմիտասը միշտ ողջ է, նա այստեղ է, մերկողքին, մեզ կպած, մեր սրտերում, ներաշխարհի փոքրիկ անկյունում, էական չի որտեղ, բայց նաեղել է, կա ու վստահ եմ, որ դեռ շատ երկար ժամանակ կլինի: Երևի այդ ամենը բումերանգայինօրենքով է այստեղ աշխատում, որովհետև Կոմիտասը իր ֆիզիկապես ողջ գոյության ժամանակամեն բան արել է, որպեսզի մենք հիմա կարողանանք իմանալ հայ երաժշտությունը: Երաժշտությունը մարդկության կապող ամենաամուր շղթաներից մեկն է: Կոմիտասը կարողացել էայդ շղթան այնքան ամուր ու հմտորեն կապել, որպեսզի մենք մինչև այսօր չլսենք անգամ շղթայիժանգոտման մասին:

Ուր որ հայ կա, այնտեղ է և Կոմիտասի երգը: Նրա երգով մեր ժողովուրդը ավելի գիտակցաբարզգաց իրեն, ավելի կապվեց իրար հետ, ինքնաճանաչեց: Հայ հասարակությունը զգաց աշխատավորժողովրդի վիշտն ու հրճվանքը, նրա աշխատանքի պաֆոսը, նրա սերը դեպի իր հայրենի բնությունը:

Նա հայտնագործել է մեր ազգային երգը, հայկական երաժշտությունը, ազգային մելոսը՝ ինքնուրույն, ինքնատիպ և անաղարտ: Նա հիմն է դրել ազգային երաժշտական կուլտուրայի:

Որ ասում են ամեն բան գալիս է ցանկությունից, անքննելի ճիշտ է: Պատկերացնում եք, այդժամանակ, այդպիսի նեղ հնարավորությունների շրջանակներում, Կոմիտասի ցանկությունըբացահայտել հայ ժողովրդի երաժշտությունը, արվեստը, չի մարել:

Մեծ էր ներկաների զարմանքը, երբ մի օր Կենտրոնականի գավառացի ուսանողների ձայներըփորձելու ժամանակ, որևէ նոտայի կրկնությունից հետո, Կոմիտասը հասկանում էր նրանց, թեՏաճկահայաստանի ո՛ր գավառից էին: Ավելի մեծ եղավ զարմանքը, երբ տեսանք, որ յուրաքանչյուրգավառացու հետ Կոմիտասը սկսեց ազատորեն խոսել նրա հատուկ գավառաբարբառով՝ պահելովայդ բարբառների առանձնահատուկ առոգանությունն ու ոճը:

Հիսուսի առակներ

Աղը լավ բան է, բայց եթե իր համը կորցնի, ինչո՞վ պիտի աղեն այն։ Ո՛չ հողին է օգտակար, ո՛չ էլկարելի է դրանից պարարտանյութ պատրաստել, այլ դուրս են թափում։ Ով լսելու ականջ ունի, թողլսի։

Ես համաձայն եմ այն մտքին , որ կյանքում ամեն ինչ չափի մեջ է օգտակար և գեղեցիկ։ Նույնիսկ վատ խոսքը, վարմունքը, զգացումը  կարող է քեզ բազմաթիվ օգուտներ տալ: 

Վերցնենք օրինակ նախանձի զգացումը։ Եթե այն չափի մեջ է, այն քո մեջ կարող է առաջացնելդիմացինին հասնելու և անցնելու ձգտում, որի արդյունքում դու կշահես: Բայց երբ նախանձդսահմաններ չի ունենում, արարքներդ ինքնըստինքյան դառնում են անվերահսկելի, որոնք քեզհամար անդառնալի հետևանքներ կունենան։

Թարգմանություն թուրքերենից

Գնում եմ

Ես ճամպրուկի մեջ դրեցի իմ հիասթափությունները,

 Բաժանումները,

 Ես հավաքեցի իմ սրտի բոլոր կտորները,

 Ես ավարտեցի ստրկությունը:

 Ես ներում եմ դավաճանությունը,

 Ես գնում եմ, կարոտը դրած պահոցում:

 Արևը հենց հիմա անցավ այստեղով, 

 Ես պետք է հասնեմ նրան,

 Մի շեղեք ինձ իմ ճամփից: 

 Դու քո ճանապարհով, ես իմ ճանապարհով:

 Ես ջնջեցի քո պարտքերը

 Դու այլևս հաշիվ չունես: 

 Ինձ ապացույցներ պետք չեն,

 Ես գնում եմ դեպի նոր հույսեր

 Կարծես գլուխս դիպչում է ամպերին:

Նամըք Քեմալ Յուլքու

Աստիճաններ 

Այս աստիճաններից խուլ դուրս չեք գա,

 Ահմեթի երեկոն բաց չես թողի

 Սրտիդ մեջ մի կույտ ցավ, հողի նման

 Զգալով կխմես դեղ ամեն տեսակ

 Ի՞նչ է պատահել, դեմքդ ցերեկ է, երեկո է եղել արևածագ քո սրտում

 Այս կյանքը՝ մահացող, մնացողների միջով է անցել

 Չես կարող իմանալ, մնաս, թէ մեռնես;

 Եթե ​​լացդ զգալով չես կարողանում ժպտաս։

Նամըք Քեմալ Յուլքու

Այսպիսի Սեր 

ես փակվեցի մեր բաժանման տողերում 

Իմ գիշերների մենակությունը հավաքվեց

Մնաց ստվերում գիշերային

Ես դժկամությամբ հանդիպեցի լույսին

Գրկեցի քո ձեռքերը, հոգնեց իմ սերը

Դանդաղորեն մատներիս ծայրից, 

Բաց թողեցի ձեռներդ,

Ուշ էր երբ ես հասկացա:

Այսպես դու դանդաղորեն հեռացար

Ահա այսպես իմ սիրտը լցվեց քո բացակայությամբ:

Նամըք Քեմալ Յուլքու

Գրող՝ Նամըք Քեմալի մասին:

Նամըք Քեմալ

Աղբյուր՝

https://www.antoloji.com/namik-kemal/

https://www.google.com/amp/s/www.neoldu.com/service/amp/namik-kemal-siirleri-40642h.htm

ՄԱԿ-ի Մասին

ՄԱԿ -ը ստեղծվել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո ՝ նպատակ ունենալով կանխել ապագա պատերազմները ՝ հաջորդելով Ազգերի անարդյունավետ լիգային: 1945 -ի ապրիլի 25 -ին 50 կառավարություններ հավաքվեցին Սան Ֆրանցիսկոյում ՝ համաժողովի համար և սկսեցին մշակել ՄԱԿ -ի կանոնադրությունը, որն ընդունվեց 1945 թվականի հունիսի 25 -ին և ուժի մեջ մտավ 1945 թվականի հոկտեմբերի 24 -ին, երբ ՄԱԿ -ը սկսեց գործունեությունը: Համաձայն Կանոնադրության ՝ կազմակերպության նպատակներն են ՝ միջազգային խաղաղության և անվտանգության պահպանումը, մարդու իրավունքների պաշտպանությունը, մարդասիրական օգնության առաքումը, կայուն զարգացման խթանումը և միջազգային իրավունքի պահպանումը: Հիմնադրման պահին ՄԱԿ -ն ուներ 51 անդամ պետություն. 2011 թվականին Հարավային Սուդանի ավելացմամբ անդամակցությունն այժմ 193 է, որը ներկայացնում է աշխարհի գրեթե բոլոր ինքնիշխան պետությունները:

Կազմակերպության առաքելությունը պահպանել համաշխարհային խաղաղությունը, իր վաղ տասնամյակների ընթացքում բարդացրել էր ԱՄՆ -ի և Խորհրդային Միության և նրանց համապատասխան դաշնակիցների միջև սառը պատերազմը: Նրա առաքելությունները հիմնականում բաղկացած են եղել անզեն ռազմական դիտորդներից և թեթև զինված զորքերից ՝ հիմնականում վերահսկող, հաշվետվական և վստահության ամրապնդման դերերով : ՄԱԿ -ի անդամակցությունը զգալիորեն աճեց 1960 -ականներից սկսած համատարած ապագաղութացումից հետո: Այդ ժամանակից ի վեր, 80 նախկին գաղութներ անկախություն են ձեռք բերել, այդ թվում11 վստահված տարածքներ, որոնք վերահսկվել են հոգաբարձության խորհրդի կողմից : 1970 -ականներին ՄԱԿ -ի տնտեսական և սոցիալական զարգացման ծրագրերի բյուջեն շատ ավելի մեծ էր, քան խաղաղապահության ծախսերը: Սառը պատերազմի ավարտից հետո ՄԱԿ -ը տեղաշարժվեց և ընդլայնեց իր դաշտային գործողությունները ՝ ստանձնելով բազմազան բարդ խնդիրներ:

ՄԱԿ -ն ունի վեց հիմնական մարմին ՝ Գլխավոր ասամբլեա; Անվտանգության խորհուրդ; Տնտեսական և սոցիալական խորհուրդ (ECOSOC); հոգաբարձության խորհուրդը; Արդարադատության միջազգային դատարան; և ՄԱԿ -ի քարտուղարությունը: ՄԱԿ -ի համակարգը ներառում է բազմաթիվ մասնագիտացված գործակալություններ, հիմնադրամներ և ծրագրեր, ինչպիսիք են Համաշխարհային բանկի խումբը, Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը, Պարենի համաշխարհային ծրագիրը: Բացի այդ, ՄԱԿ-ի աշխատանքներին մասնակցելու համար ոչ կառավարական կազմակերպություններին կարող է տրվել խորհրդատվական կարգավիճակ ECOSOC- ի և այլ գործակալությունների հետ:

ՄԱԿ-ի գլխավոր վարչական պատասխանատուն գլխավոր քարտուղար, ներկայումս պորտուգալացի քաղաքական գործիչ և դիվանագետ Անտոնիո Գուտերեշն է, ով իր առաջին հնգամյա ժամկետը սկսեց 2017 թվականի հունվարի 1-ին և վերընտրվեց 2021 թվականի հունիսի 8-ին: Կազմակերպությունը ֆինանսավորվում է գնահատված և կամավոր ներդրումներով: իր անդամ երկրներից:

Խաղաղության Նոբելյան մրցանակներ են ստացել ՄԱԿ -ը, նրա սպաներն ու գործակալությունները, չնայած դրա արդյունավետության այլ գնահատականները խառը են: Որոշ մեկնաբաններ կարծում են, որ կազմակերպությունը խաղաղության և մարդկության զարգացման կարևոր ուժ է, իսկ ոմանք այն անվանում են անարդյունավետ, կողմնակալ կամ կոռումպացված:

Հայոց Լեզու

1. Դո՛ւրս գրել այն բառերն ու բառաձևերը, որոնցում երկհնչյուն

կա, և ընդգծե՛լ երկհնչյունը:

• Գարունդ հայերեն է գալիս,
• Ձյուներդ հայերեն են լալիս….
• Լույսը յոթ անգամ չեմուչում արեց,
• Յոթ թռչուն պոկվեց յոթ բարդու ճյուղից…
• Հայաստան ասելիս այտերս այրվում են,
• Հայաստան ասելիս ծնկներս ծալվում են,
• Չգիտեմ՝ ինչո՞ւ է այդպես։
• Ծանր նստել է քարափը ձորում,
• Հյուրընկալ տերը մանկության ձորի։
• Ամպե՛ր, արծիվնե՛ր, կաքավնե՛ր համեստ
• Եվ թափառական ուլե՛ր քարայծի,
• Մի՛ չարաշահեք բարությունը մեծ
• Ու համբերությունն այս մեծ քարափի։
• Թողե՛ք՝ նա մի քիչ ինքն իր հետ մնա,
• Իր ներսը նայի, և ով իմանա,
• Գուցե թե սրտից մի աղբյուր հանի
• Կամ թե այնպիսի մի հարստություն,
• Որ ուրիշ քարափ աշխարհում չունի։

2.Արտագրե՛լ՝ լրացնելով երկհնչյունները։

Առավոտյան, ծովեզրյա, այծյամ, արդյոք, մատյան, առյուծ, բազմամյա, ստորոգյալ, լուսնյակ, կորյուն, եղյամ, սայթաքել, կայսր, եռամսյակ, լռակյաց, գործունյա, դղյակ, ծննդյան, կղզյակ, մշակույթ, անասնաբույժ, մեղվաբույծ, համբյուր, եղջյուր, թեյաման, սառուցյալ, նյութ, ձյութ, կույտ, շաբաթօրյակ, հյուսն։

3.Դո՛ւրս գրել այն բառերը, որոնցում մեկից ավելի երկհնչյուն կա։

Արտաժամյա, պայթյուն, հայություն, օտարերկրյա, գյուղական, միջանկյալ, մայրություն, այժմյան, մագաղաթյա, ներքոհիշյալ, կայունություն, արքայորդի, հարյուրամյա, լայնություն, հարաբերյալ, վայրագություն, գրաբարյան, մետաքսյա, յուրային։

4. Որոշե՛լ տրված բառերից յուրաքանչյուրի ձայնավորների ուբաղաձայնների քանակը։

Ակունք – 2 ձայնավոր, 3 բաղաձայն,

բարձունք – 2 ձայնավոր, 5 բաղաձայն,

խճանկար – 2 ձայնավոր, 5 բաղաձայն,

անդունդ – 2 ձայնավոր, 4 բաղաձայն,

հրաժեշտ – 2 ձայնավոր, 5 բաղաձայն,

պայթյուն – 2 ձայնավոր, 5 բաղաձայն,

դաստիարակ – 4 ձայնավոր, 5 բաղաձայն,

մանրէ – 2 ձայնավոր, 3 բաղաձայն,

սրբատաշ – 2 ձայնավոր, 5 բաղաձայն,

հյուլե – 2 ձայնավոր, 3 բաղաձայն,

անընդհատ – 3 ձայնավոր, 5 բաղաձայն,

սրընթաց – 2 ձայնավոր, 5 բաղաձայն,

մերթընդմերթ – 3 ձայնավոր, 9 բաղաձայն,

մտավոր – 2 ձայնավոր, 4 բաղաձայն,

դազգահ – 2 ձայնավոր, 4 բաղաձայն:

5.  Արտագրե՛լ՝ ըստ անհրաժեշտության լրացնելով յա, իա, եա։

Հեքիաթ, ակացիա, բամիա, այծյամ, էներգիա, Անդրեաս, եղյամ,

էքսկուրսիա, խավիար, կղզյակ, Սուքիաս, կրիա, միլիարդ, վայրկյան, Բենիամին,

մումիա, Սիսիան, փասյան, միմյանց, Արաքսյա, դաստիարակ, լյարդ, քիմիա,

օվկիանոս, անցյալ, Ազարիա, Անանյա, Եղիա, Եղիազար, Երեմիա, հեծյալ,

Զաքարիա, Մարիամ, Ամալյա, Օֆելյա։

6.  Արտագրե՛լ՝ ըստ անհրաժեշտության լրացնելով յո, իո, եո։

Ամբիոն, աքսիոմ, բրաբիոն, լեգիոն, հետիոտն, արդյոք, մարմարեոն,

թեորեմ, մեդալիոն, միլիոն, ակորդեոն, չեմպիոն, պանսիոնատ, Սրապիոն,

տրիլիոն, օրիորդ ավիացիոն, ինդուկցիոն, ամիոբա, քամելեոն։

7. Արտագրե՛լ՝ ըստ անհրաժեշտության գրելով յ տառը։

Կայուն, հայելի, Միքայել, զրոյական, էություն, նայել, վայելել,

գայիսոն, էակ, ատամնաբույժ, Ռաֆայել, միայն, պոեմ, պոետ,

միասին, հիանալ, թեյել, խնայել, հիանալ, որդիական: